Goedeken, Bastert van Arkel

Was hij de stamvader van het geslacht “de Hoog(h)”?

In de Nederlandsche Leeuw van 1954  geeft  MR. J. W. Groesbeek een beschrijving van het uit de Nederlandse geschiedenis bekende geslacht “de Heren van Arkel”
Jan IV van Arkel  trouwde in 1327 met Irmgard van Kleef waarmee hij 4 kinderen kreeg.
Verder had hij vier bastaard kinderen: Jan van Kervenem, Jan van der Donk (ridder 1364), Jan van Wolferen en Goedeken. MR. J. W. Groesbeek zegt over deze Goedeken:

Jan van Blois was gehuwd met Machteld of Mechteld, hertogin van Gelre, maar velen hebben deze zin hierboven van J.W. Groesbeek gelezen alsof  Machteld de gemalin van Goedeken van Arkel was.
Op vele stamboom sites waar het geslacht de Hoogh in voorkomt wordt dan ook Machteld van Gelre genoemd als moeder van Vrederik de Hoge Godenz. en zijn broer Gerrit Godenz. de Hoghe.
Niets is echter minder waar, en hieruit  blijkt ook hoe gevaarlijk het is om  zomaar gegevens van anderen over te nemen.
Sommigen noemen ook Irmgard van Kleef, de echtgenote van Jan IV van Arkel,  als de moeder van Goedeken van Arkel, maar in dat geval was hij geen bastaard geweest maar gewoon een zoon.
Voor alle duidelijkheid, Machteld of Mechteld van Gelre was dus niet de echtgenote van Goedeken van Arkel!

Goedeken, bastert van Arkel wordt dus genoemd 6 januari 1377 onder de edelen of verbond tussen Jan II van Blois-Châtillon en zijn gemalin Mechteld van Gelre.
In “Gedenkwaardigheden van Gelderland”, door Isaac Anne Nijhoff uit 1839 vinden we een lijst van alle aanwezigen “edelen”, en dat zijn er nogal wat….

Grappig in dit gezelschap is de aanwezigheid van de Heren van Keppel, mijn opa en  oma van moeders kant woonden op een woonboot in Laag-Keppel, een gehucht met zo’n 200 inwoners destijds, wat zichzelf wel stad mocht noemen omdat het in 1404 stadsrechten kreeg.
Het kasteel van Keppel werd destijds in de jaren 60-70 van de vorige eeuw nog steeds bewoond werd door Mijnheer de Baron en Mevrouw de Barones  waar iedereen in de “stad” tegen op keek.

Prent door C. Pronk, 1730 – Laag-Keppel
Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed [CC-BY-SA-3.0-nl], via Wikimedia Commons
[hr]

Gode,Goe, Goeij, Godde, Goden, Godeke, Gödeke, Goedikin, Goedeken waren gebruikelijke namen in die tijd, en deze Vrederik de Hoge Godenz. en zijn broer Gerrit Godenz. de Hoghe waren dus zonen van ene Goden of Goedeke.
Bovendien is het  zegel van hoogheemraad Vrederik de Hoge Godenz.  afgeleidt van het wapen “van Arkel”, namelijk de 2 beurtelings gekanteelde dwarsbalken.

Een ander argument dat wordt gegeven om de afstamming van Goedeken van Arkel aannemelijk te maken is dat in mei 1406  Frederick die Hoghe  en Gerrit de Hoge genoemd worden als vrienden van Jan V van Arkel, wanneer diens zoon Willem Otto van Arkel afstand neemt van zijn vader en het bestuur van Gorinchem overneemt.

Op zich dus geen harde bewijzen, maar overal op internet, mede omdat veel van anderen wordt overgenomen,  wordt dus Goedeken van Arkel gezien als de stamvader van het geslacht de Hoogh.
Of dit werkelijk zo is zullen we misschien nooit te weten komen, maar ik kom hier later nog op terug.